Amiăng (asbestos) là một nhóm khoáng chất xuất hiện tự nhiên dưới dạng các bó sợi nhỏ. Những sợi này có trong đất và đá ở nhiều nơi trên thế giới. Chúng được làm chủ yếu từ silicon và oxy, nhưng cũng có chứa các nguyên tố khác.
Sợi amiang rất bền, chịu nhiệt tốt và kháng được nhiều loại hóa chất. Do đó, amiăng đã được sử dụng làm vật liệu cách nhiệt trong các nhà máy sản xuất, trường học, nhà ở và tàu thủy, cũng như để chế tạo các bộ phận ly hợp và phanh ô tô, ván lợp mái, gạch ốp trần và sàn, xi măng, dệt may và hàng trăm sản phẩm khác .
1. Nguy hại của vật liệu amiang đối với sức khỏe con người
Các nhà nghiên cứu sử dụng 2 loại nghiên cứu ở người và cả động vật, mục đích là để tìm hiểu xem amiang có gây ung thư hay không. Bằng chứng từ các cuộc nghiên cứu này đã chỉ ra rằng amiăng có thể làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư.
Kết quả từ các nghiên cứu cho thấy con người có nguy cơ mắc ung thư phổi khi tiếp xúc vật liệu amiang thường xuyên. Có thể hiểu rằng, tiếp xúc với amiăng càng nhiều thì nguy cơ ung thư phổi càng cao. Hầu hết các trường hợp ung thư phổi thường là những người làm việc thường xuyên trong môi trường chứa amiăng ít nhất mười năm. Với những ai có thói quen hút thuốc trong môi trường này thì nguy cơ ung thư phổi cao hơn so với người bình thường.
Có một số ít nghiên cứu khác chỉ ra rằng việc tiếp xúc vật liệu amiang còn có mối liên hệ đến các bệnh ung thư thanh quản, buồng trứng, dạ dày, ruột kết và trực tràng. Mặc dù các chuyên gia vẫn chưa rõ làm sao amiang có thể gây ra các loại bệnh này, nhưng họ dự đoán có thể những ai vô tình nuốt phải sợi amiang có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn.
2. Một số bệnh nghiêm trọng do vật liệu amiang gây ra
Bệnh bụi phổi
Bệnh bụi phổi (asbestosis) là một bệnh hô hấp nghiêm trọng, mãn tính mà người dùng khi tiếp xúc với vật liệu amiăng có thể gặp phải. Các triệu chứng của bệnh bao gồm khó thở và âm thanh khô khốc trong phổi khi hít thở. Nếu kéo dài thời gian, người bệnh có thể bị suy tim.
Hiện nay vẫn chưa có cách điều trị hiệu quả cho bệnh bụi phổi do Amiăng gây ra. Người bệnh thường sẽ bị tàn tật hoặc có thể tử vong. Bệnh bụi phổi Amiăng có thể gặp ở những người thường xuyên làm việc phá huỷ hay cải tạo các loại vật liệu chứa Amiăng (ví dụ gia công gioăng amiang, phá gạch amiang,...).
Ung thư phổi
Tỷ lệ mắc ung thư phổi ở những người trực tiếp tham gia khai thác, xay xát, sản xuất và sử dụng vật liệu amiăng và các sản phẩm của nó cao hơn nhiều so với người bình thường.
Các triệu chứng phổ biến nhất của ung thư phổi là ho, hay thay đổi nhịp thở, khó thở, đau ngực dai dẳng, khàn giọng và thiếu máu.
Những người đã tiếp xúc với amiăng mà có các thói quen như hút thuốc lá thường có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn đáng kể so với những người chỉ tiếp xúc với amiăng. Một nghiên cứu cho thấy những công nhân amiăng hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 90 lần so với những người không hút thuốc cũng không tiếp xúc với amiăng.
U trung biểu mô
U trung biểu mô là một dạng ung thư hiếm gặp, thường xảy ra ở lớp màng mỏng của phổi, ngực, bụng và tim. Hầu như tất cả các trường hợp ung thư trung biểu mô đều có liên quan đến phơi nhiễm amiăng.
Đặc biệt ở các ngành công nghiệp tại Việt Nam như ngành sản xuất mặt nạ khí, khai thác mỏ, may dệt có chứa amiăng, chính vì vậy không khó hiểu vì sao có quá nhiều người mắc ung thư trung biểu mô.
U trung biểu mô khiến người bệnh bị đau ở khu vực bên trong vùng ngực, khó thở, tức ngực,… Nếu không chữa trị kịp thời, các khối u trung này sẽ di căn đến các bộ phận khác của cơ thể gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.
3. Các loại sản phẩm công nghiệp thường được chế tạo từ vật liệu amiang
Vật liệu amiang (asbestos) mặc dù nguy hại nhưng lại được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp do các tính chất nổi bật như chịu nhiệt, chống cháy (có nhiệt độ nóng chảy khoảng 1500°C - 1600°C), cách điện, cách âm và kháng được nhiều loại hóa chất. Dưới đây là các ứng dụng phổ biến nhất của amiang:
- Ngành xây dựng và vật liệu xây dựng: Tấm lợp fibro xi măng, tấm cách nhiệt, cách âm, ống dẫn nước, ống thông khói, vật liệu chống cháy,..
- Ngành sản xuất gioăng làm kín và vật liệu chịu nhiệt: Gioăng làm kín (gaskets), vòng đệm, gioăng đệm chịu nhiệt, tấm cách nhiệt công nghiệp,..
- Ngành hàng hải và đóng tàu: Vật liệu chống cháy, lớp phủ cách nhiệt,..
- Ngành công nghiệp hóa chất và năng lượng: Tấm lót bồn chứa hóa chất, lLớp cách nhiệt lò phản ứng,...
- Ngành công nghiệp ô tô và hàng không: Vòng bi chịu nhiệt, bộ phận cách nhiệt, lót phanh và ly hợp,..
4. Làm thế nào để thể tránh hoặc hạn chế tiếp xúc với amiăng?
Nếu tiếp xúc với amiăng tại nơi làm việc, chẳng hạn như trong quá trình cải tạo các tòa nhà cũ, hãy sử dụng thiết bị bảo hộ thích hợp, thực hành công việc và quy trình an toàn được thiết kế khi làm việc với amiăng.
Nếu sống trong một ngôi nhà cũ có thể chứa vật liệu amiăng thì nên kiểm tra mức độ amiăng trong không khí. Khi dùng các vật liệu này, hãy chú ý không cho nó bị hư hỏng hoặc xáo trộn, ví dụ như do khoan, tu sửa, cắt gọt,... Điều này sẽ làm cho các sợi amiang bên trong vật liệu thải vào không khí.
Nếu bạn đã tiếp xúc với amiăng, điều quan trọng là phải hiểu mức độ tiếp xúc. Nếu chỉ tiếp xúc trong một thời gian ngắn hoặc chỉ ở mức độ rất thấp, thì nguy cơ mắc bệnh của bạn có thể thấp. Nhưng nếu dài hoặc trong thời gian dài, bạn có thể có nguy cơ cao mắc một số bệnh ung thư hoặc các bệnh khác đã thảo luận ở trên.
Tóm lại, cách tốt nhất là sử dụng các loại vật liệu thay thế amiang trong môi trường công việc, hạn chế tối đa khả năng tiếp xúc với amiăng để bảo vệ sức khỏe bản thân.
Điển hình như công ty Kiên Dũng - chúng tôi là doanh nghiệp chuyên cung cấp vật liệu làm kín cho các nhà máy với hơn 13 năm kinh nghiệm. Chúng tôi hiểu rõ sự nguy hại của vật liệu amiăng đến với sức khỏe nên chỉ cấp các loại gioăng không amiang (được sản xuất từ các loại vật liệu thay thế như graphite, ptfe, aramid, cao su tổng hợp,...). Dĩ nhiên là vật liệu gioăng này sẽ có giá thành cao hơn so với gioăng amiang thông thường.
Hy vọng bài viết này mang lại cho bạn các thông tin hữu ích về sự nguy hại của vật liệu chứa amiang. Nếu quý khách có nhu cầu tìm hiểu thêm về các sản phẩm gioăng không amiang để sử dụng cho nhà máy, hãy liên hệ qua Hotline/Zalo 0988.461.465 để nhận tư vấn bởi các kỹ sư giàu kinh nghiệm của chúng tôi nhé!
